Die internationale Presseschau DLF
Đỗ Kim Thêm tuyển dịch

Hệ thống phòng không Vòm Sắt của Israel bắn để chặn tên lửa của Iran vào Tel Aviv. (Leo Correa / AP / dpa / Leo Correa)
Israel và Iran tiếp tục không kích nhau liên tiếp trong ngày thứ năm. Israel cho biết đã ném bom vào các cơ sở sản xuất vũ khí và nhà máy ly tâm của Iran trong khi Iran lại tiếp tục bắn tên lửa vào Israel. Hai đợt tấn công này đã gây ra báo động ở một số vùng của hai nước. Quân đội đã đánh chặn các tên lửa và kêu gọi dân chúng tuân thủ các hướng dẫn của quân đội. Israel cho biết là tấn công vào các mục tiêu ở Tehran, thủ đô Iran. Trước đó, Israel cũng đã kêu gọi dân chúng ở phía tây nam của thành phố nên di chuyển đến các nơi an toàn.
Nhiều nhận định cho rằng Mỹ sẽ can thiệp „rất sớm“ vào cuộc chiến giữa Israel và Iran. Tổng thống Donald Trump không muốn trở thành người không dám tham gia vào một sự thay đổi chế độ có thể xảy ra ở Tehran. Mỹ tuyên bố đã kiểm soát toàn bộ không phận Iran và yêu cầu nhà lãnh đạo tôn giáo tối cao của Iran Ayatollah Ali Khamenei nên sớm đầu hàng vô điều kiện. Ayatollah Ali Khamenei đã phản ứng là nếu Mỹ tấn công, Iran sẽ không đầu hàng. Bất kỳ cuộc tấn công nào của Mỹ sẽ gây ra hậu quả nghiêm trọng và không thể khắc phục được.
Trước tình hình leo thang này, báo chí quốc tế có những bài bình luận khác nhau và sau đây là phần tuyển dịch:
Tờ THE GUARDIAN của Anh bình luận:
„Thủ tướng Israel Netanyahu không có những quả bom phá hầm trú ần mà nó cần thiết để phá hủy các cơ sở hạt nhân của Iran sâu dưới lòng đất. Vì vậy, chiến lược của ông có thể là tấn công mạnh đến mức buộc Iran phải đầu hàng – hoặc kích động phản ứng dữ dội của Iran đủ nghiêm trọng để kéo Tổng thống Mỹ Donald Trump vào cuộc xung đột. Trong mọi trường hợp, đây là một chiến lược ít dựa vào răn đe hơn là khiêu khích. Triển vọng về một thỏa thuận hạt nhân giữa Iran và Mỹ, cho phép Tehran tinh luyện uranium hạn chế dưới sự giám sát nghiêm ngặt, có thể là quá sức đối với Netanyahu. Luôn là người cơ hội, Netanyahu đã nắm bắt cơ hội. Lực lượng dân quân Hezbollah của Lebanon, liên minh với Tehran, đã bị vô hiệu hóa, hệ thống phòng không của Iran đã bị tê liệt và đối tác của Iran Bashar al-Assad đã chạy trốn khỏi Syria – mở ra một ‚hành lang‘ cho các cuộc không kích“.
Tờ DER STANDARD của Áo lưu ý:
„Bất cứ ai coi Iran là một chế độ nguy hiểm mà nó khủng bố người dân của mình và toàn bộ khu vực, nó sẽ thể hiện sự hiểu biết đối với hành động của Israel, ngay cả khi luật pháp quốc tế bị vi phạm. Nếu thực sự có thể ngăn chặn con đường trở thành cường quốc hạt nhân của Iran, thì cuộc chiến này, bất chấp tất cả những rủi ro của nó, sẽ làm tăng an ninh toàn cầu. Giống như nhà sử học quân sự Clausewitz, người ta cũng coi cuộc chiến này là sự tiếp nối của chính trị bằng các phương tiện khác, thì vấn đề đặt ra là chính phủ của Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu đang theo đuổi mục tiêu chính trị nào. Và sau đó bức tranh đột nhiên trở nên rất mờ nhạt. Sự bảo vệ chống lại thảm họa hạt nhân, điều mà Netanyahu thường xuyên cảnh báo, chỉ có thể được cung cấp bởi một Iran không thể hoặc không muốn chế tạo vũ khí hạt nhân. Khả năng này không thể bị loại bỏ, và sự bất lực mà chế độ phải đối mặt với các cuộc tấn công của Israel chỉ có khả năng làm tăng ý chí tự trang bị vũ khí hạt nhân. Sự thay đổi chế độ mà không chỉ Netanyahu, mà cả hàng triệu người Iran mơ ước, không thể bị ép buộc về mặt quân sự“.
Tờ báo ASAHI SHIMBUN từ Tokyo nhận định như sau:
„Song song với cuộc không kích ào ạt vào Iran, Thủ tướng Israel Netanyahu đã kêu gọi người dân Iran nổi dậy chống lại chế độ của họ. Trong khi những lời chỉ trích của xã hội Iran đối với chế độ của họ là ở khắp mọi nơi, những hành động liều lĩnh của Israel sẽ chỉ hướng dư luận ở Iran theo một hướng – chống lại Israel“.
Tờ AFTENPOSTEN từ Na Uy giải thích:
„Mặc dù Iran bắn nhiều máy bay không người lái, nhưng có một sự đồng thuận quốc gia ở Israel về cuộc tấn công vào Iran. Lãnh đạo phe đối lập Lapid đã được thông báo trước, và Tổng thống Herzog đáng kính đã nói về một chiến dịch có mục tiêu để vô hiệu hóa một mối đe dọa sắp xảy ra và tồn tại. Trong bối cảnh này, người ta phải thấy sự thống nhất vĩ đại. Sau cuộc tấn công khủng bố đau thương của Hamas, có một mong muốn trong xã hội về một „không bao giờ nữa“. Có một nỗi sợ hãi rằng chế độ cuồng tín ở Iran sẽ có được vũ khí hạt nhân để quét sạch Israel“.
Tờ báo MÜSAVAT từ Baku của Azerbaijan lưu ý:
„Trung Đông hiện đang trải qua giai đoạn nguy hiểm nhất trong lịch sử. Hoàn toàn không nghi ngờ gì rằng kế hoạch tấn công Iran của Israel đã được chuẩn bị cùng với Mỹ. Nếu Iran đạt được một kết quả hiệu quả trong một cuộc đối đầu quân sự với Israel, rõ ràng là Mỹ sẽ tham gia cuộc chiến với tất cả tiềm năng quân sự của mình. Trong trường hợp này, có nguy cơ chiến tranh sẽ mang tính chất toàn cầu“.
Tờ báo liên Ả Rập SHARQ AL-AWSAT từ Beirut viết:
„Như hiện tại, cuộc chiến giữa Israel và Iran có khả năng kéo dài hoặc có những hình thức độc đáo, chẳng hạn như các cuộc tấn công mạng hoặc leo thang các cuộc xung đột ủy nhiệm. Đồng thời, tình hình hiện tại cho thấy những giới hạn của sức mạnh quân sự. Các cuộc tấn công bằng tên lửa không thể bù đắp cho sự thiếu hụt các cuộc đàm phán chính trị. Giữa logic của cuộc tấn công phủ đầu và phản động, tình hình ở Trung Đông vẫn còn mong manh“.
Tờ báo NEUE ZÜRCHER ZEITUNG có tiêu đề bình luận “Cuộc tấn công của Israel là vì lợi ích của phương Tây” đã giải thích:
„Các giáo sĩ đã không nghĩ đến việc thu hồi chính sách bành trướng của họ ở Trung Đông. Thay vào đó, họ vũ trang cho các lực lượng ủy nhiệm của họ – Hamas ở Gaza, Hezbollah ở Lebanon và Houthi ở Yemen – để gây chiến chống Israel. Và họ tiếp tục chương trình hạt nhân đến mức họ chỉ còn vài tháng nữa là có một quả bom nguyên tử hoạt động. Giờ đây, Israel đã giáng một đòn vào chương trình hạt nhân của Iran. Tất nhiên, mức độ thiệt hại đối với các cơ sở là không rõ ràng. Tuy nhiên, hiện tại, đây là tin tốt cho toàn bộ phương Tây. Iran đã gây bất ổn thương mại thế giới ở Biển Đỏ thông qua Houthi và họ đang cung cấp máy bay không người lái cho các lực lượng Nga ở Ukraine. Vì vậy, sự leo thang với Iran đã ở đây từ lâu. Thực tế là Iran hoặc các lực lượng ủy nhiệm của họ hiện cũng có thể đe dọa Israel bằng vũ khí hạt nhân, đó không phải là lợi ích của bất kỳ quốc gia phương Tây nào.”
Tờ HUANQIU SHIBAO của Trung Quốc viết:
„Cuộc xung đột giữa Israel và Iran đã diễn ra trong vài ngày nay, với vòng xoáy leo thang theo nguyên tắc ‚mắt đền mắt, răng đền răng. Cái gọi là tấn công phủ đầu của Israel nhằm vào các cơ sở hạt nhân đã vi phạm chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ của Iran và do đó tạo ra một tiền lệ nguy hiểm. Kết quả là Israel không trở nên an toàn hơn, nhưng lo ngại đang gia tăng ở khắp mọi nơi rằng tình hình có thể vượt khỏi tầm kiểm soát. Do đó, các biện pháp phải được thực hiện ngay lập tức để ngăn chặn sự leo thang hơn nữa. Cách đúng đắn duy nhất là trở lại bàn đàm phán. Hiện tại, các biện pháp ngoại giao về vấn đề hạt nhân Iran vẫn chưa cạn kiệt, vì vậy vẫn còn hy vọng cho một giải pháp hòa bình“.
Tờ KOMMERSANT của Nga nhận xét:
„Nếu người ta suy nghĩ một cách hoài nghi, người ta có thể cho rằng một vòng đối đầu mới giữa Israel và Iran thậm chí sẽ có lợi cho Nga ở một mức độ nào đó. Quy mô hành động quân sự càng lớn – và điều này có thể bao gồm cả việc Tehran phong tỏa eo biển Hormuz – nhu cầu toàn cầu đối với dầu và khí đốt của Nga sẽ càng cao. Ngoài ra, bất kỳ sự leo thang nào ở Trung Đông đều đánh lạc hướng sự chú ý của các đối thủ Moscow khỏi vấn đề Ukraine. Tuy nhiên, sự leo thang đang diễn ra cũng kéo theo những rủi ro đáng kể và chi phí tiềm tàng cho Moscow. Thực tế là: Moscow rõ ràng không ở vị trí cung cấp hỗ trợ quân sự cho Iran. Họ giới hạn bản thân trong các tuyên bố chính trị lên án hành động của Israel“.
Tờ DAGENS NYHETER từ Stockholm Thuỵ Điển mở rộng quan điểm:
„Cho đến nay, có vẻ như Israel sẽ có thể tự vệ tương đối thành công trước các cuộc tấn công của Iran. Điều này không có gì đáng ngạc nhiên. Khi Iran phát động một cuộc không kích toàn diện vào Israel vào tháng 4, 99% máy bay không người lái và tên lửa đã bị dừng lại, với sự hỗ trợ của Mỹ, Anh, Pháp và Jordan. Điều này gây ấn tượng với phần còn lại của thế giới – bao gồm cả Ukraine. Thế giới thấy việc quốc phòng thực sự trông như thế nào, Tổng thống Zelensky nói. Tuy nhiên, các bạn cũng thấy những gì Ukraine có thể đạt được nếu họ nhận được sự giúp đỡ.”