Đỗ Kim Thêm dịch
Một trụ cột của trật tự thế giới trước đây đang bị phá vỡ
Neatkarīgā, một nhật báo tại Lettland, tự hỏi ai sẽ định hình trật tự thế giới:
„Kissinger là một trong những chính trị gia, nhà tư tưởng, chiến lược gia và chiến thuật gia có ảnh hưởng nhất ở những bước ngoặt trong lịch sử thế giới. Chính trong việc chấm dứt cuộc khủng hoảng tên lửa Cuba và ngăn chặn thảm họa hạt nhân toàn cầu, vai trò của ông là to lớn nhất. Bây giờ một lần nữa, đó là một thời gian rất căng thẳng trên thế giới. …
Có một „con cáo xảo quyệt“ như Kissinger trong thời đại chúng ta không? Liệu sẽ có một Kissinger mới khi Donald Trump, người ít nhất bằng lời nói không muốn ủng hộ Ukraine, lên nắm quyền lần thứ hai? Tương lai của kẻ xâm lược Nga sẽ ra sao và chiến tranh sẽ kết thúc như thế nào?…
Tất cả những gì chúng ta biết là Henry Kissinger, một trong những trụ cột của trật tự thế giới hiện tại, đã chết“.
Rực rỡ, vô đạo đức và hoài nghi
El País, một nhật báo Tây Ban Nha, thấy di sản của Kissinger đáng nghi ngờ:
„Ảnh hưởng của Kissinger đối với trật tự thế giới là sâu đậm và gây nhiều tranh cãi. Kinh nghiệm và trí tuệ của ông đã được công nhận rộng rãi, nhưng ông cũng bị coi là vô đạo đức và hoài nghi do vai trò của ông trong chiến tranh Việt Nam, ném bom Campuchia hoặc thúc đẩy các cuộc đảo chính quân sự ở Mỹ La tinh, đặc biệt là ở Chile. … Năm 1973, khi Pinochet chấm dứt đẫm máu chính phủ dân chủ của Salvador Allende, Kissinger được trao giải Nobel Hòa bình. …
Sự mơ hồ về di sản của ông là rõ ràng. … Ông được ca ngợi bởi những nhà phê bình lớn nhất của mình và, tất nhiên, bởi một số bạo chúa, chẳng hạn như Putin hoặc Tập Cận Bình, những người mà ông đã cố vấn. Một niềm an ủi nhỏ cho các nạn nhân vô danh của nhiều chính sách mà ông thúc đẩy.“
Chịu trách nhiệm cho rất nhiều đau khổ
Murat Yetkin, một trang mạng tại Thổ Nhĩ Kỳ, cũng có dòng tương tự trên blog Yetkin Report của mình:
„Kissinger là biểu tượng sống động của trật tự thế giới mới ‚cũ‘ được thiết lập sau Thế chiến II. Ông đã tham gia vào hầu hết các sự phát triển quốc tế lớn lao, đặc biệt là trong 25 năm cuối cùng của thế kỷ 20, và trong sự đổ máu và đau khổ của con người xảy ra trước những buổi lễ trang trọng về hòa bình.
Một số người muốn gọi Kissinger là chim ưng trong vỏ bọc của một con chim bồ câu, nhưng tôi không nghĩ rằng Kissinger thậm chí còn quan tâm đến việc thể hiện mình như một con chim bồ câu; ông luôn là một con diều hâu với nụ cười lừa dối trên khuôn mặt. Ông chịu trách nhiệm nặng nề về những vấn đề mà thế giới và chúng ta ở Thổ Nhĩ Kỳ phải đối mặt ngày nay“.
Không hoàn hảo, nhưng chính khách
Echo24, một trang báo mạng ở Tschechien bảo vệ người quá cố:
„Kissinger là người cuối cùng trong số các chính khách có tham vọng ghi dấu ấn trong lịch sử. Không giống như các nhà hoạch định chính sách đối ngoại ngày nay, những người điều hành như lính cứu hỏa từ cuộc khủng hoảng này sang cuộc khủng hoảng khác, Kissinger có một tầm nhìn rõ ràng. Khi làm như vậy, ông đã tham gia vào một loạt các động lực và người gây chấn động như Hoàng tử Metternich và Otto von Bismarck. Rốt cuộc, Kissinger nghiên cứu và ngưỡng mộ cả hai. …
Kissinger hiểu rằng ông thường phải chọn phương án tồi tệ thứ hai. … Điều đó có thể có nghĩa là thực hiện những thỏa hiệp khó xử. Có những điều để chỉ trích Kissinger. Nhưng nó không đúng Kissinger là một con quái vật. Thay vào đó là chính khách cuối cùng, mặc dù không hoàn hảo.“
Chuyến đi cuối cùng đáng khen đến Trung Quốc
Corriere della Sera, một nhật báo của Ý, ca ngợi chính sách Trung Quốc cởi mở mà Kissinger vẫn trung thành từ đầu thập niên 1970 cho đến khi kết thúc:
Gần đây nhất là vào tháng Bảy năm nay, Kissinger đã thực hiện một chuyến đi đáng kinh ngạc đến Bắc Kinh: người đàn ông trăm tuổi đã sử dụng tất cả ảnh hưởng của mình để thiết lập lại cuộc đối thoại giữa Mỹ và Trung Quốc, dường như đang bị đe dọa sau các sự cố với Nancy Pelosi ở Đài Loan và vụ bóng bay gián điệp.
Nếu hội nghị thương đỉnh gần đây giữa Joe Biden và Tập Cận Bình ở San Francisco đánh dấu sự tạm dừng leo thang căng thẳng, thì có lẽ điều này cũng một phần là do chuyến đi của Kissinger, ‚chính khách trưởng lão‘ mà Trung Quốc luôn tôn trọng.”
Không có suy nghĩ mơ mộng
Magyar Nemzet, một nhật báo thân chính phủ Hung, cho là chủ thuyết hiện thực phi ý thức hệ đang thiếu trong chính trị ngày nay:
„Cái chết của Kissinger gây thiệt hại lớn cho thế giới, một phần lớn nước Mỹ theo chủ thuyết thực tế cũng đã biến mất.
Một người không đuổi theo ảo tưởng của những người theo chủ thuyết lý tưởng, và trong khi đàn áp kẻ thù, không muốn gửi những người không đồng ý với Kissinger đến các tổ chức cải tạo. Sự tương phản với ngày hôm nay không thể lớn hơn. …
Kissinger không phải là một vị thánh, ông đã phạm sai lầm và thậm chí phạm tội, ông trở thành một trong những người đoạt giải Nobel Hòa bình gây ra tranh cãi. Nhưng cho đến ngày cuối cùng, ông ấy vẫn hoạt động trong chính trị thế giới mà không có suy nghĩ mơ mộng về ý thức hệ.“