Đỗ Kim Thêm dịch
Ngưồn ảnh: picture alliance / dpa / Daniel Karmann
Cựu Ngoại trưởng Hoa Kỳ Henry Kissinger qua đời ở tuổi 100. Chạy trốn khỏi Đức Quốc xã sang Hoa Kỳ vào năm 1938, ông từng là Ngoại trưởng và Cố vấn An ninh Quốc gia cho Tổng thống Nixon và Ford từ năm 1969 đến năm 1977. Năm 1973, ông được trao giải Nobel Hòa bình cho những nỗ lực chấm dứt chiến tranh Việt Nam. Chính sách hòa hoãn của ông trong Chiến tranh Lạnh cũng được đánh giá cao. Mặt khác, ông ủng hộ, trong số những thứ khác, cuộc đảo chính quân sự ở Chile.
Sự nghiệp ngoại giao của Kissinger là một đề tài thời sự nóng bỏng được báo chí quốc tế đề cập. Trong các chuyên mục bình luận có nhiều ý kiến trái chiều về thành tựu và di sàn của nhà ngoại giao và học giả nổi danh này. Sau đây là phần là lược dịch các luận điểm chính:
Tờ báo Thụy Điển DAGENS NYHETER lưu ý:
„Cũng sẽ thật đáng kinh ngạc nếu không có những cáo phó phân cực như vậy. Trong những năm ông làm ngoại trưởng, trong vô số những thứ khác.
Hoa Kỳ đã giết chết hàng trăm ngàn người Campuchia, ném bom Bắc Việt Nam, và hỗ trợ các cuộc đảo chính quân sự ở Argentina và Chile, cũng như cuộc xâm lược của Indonesia vào Đông Timor.
Mặt khác, nhiều người cánh hữu không thích Kissinger vì ông thúc đẩy sự xích lại gần nhau của Washington với Bắc Kinh và sự hòa hoãn giữa Hoa Kỳ và Liên Xô. Nếu bạn muốn nói điều gì đó để bảo vệ Kissinger, bạn có thể mô tả ông là người tị nạn Do Thái từ Đức, một chính trị gia thực dụng, người tôn kính tự do ở Hoa Kỳ và muốn ngăn chặn một cuộc chiến tranh thế giới thứ ba„.
Tờ HÜRRIYET của Thổ Nhĩ Kỳ tin rằng:
„Henry Kissinger sẽ được nhớ đến trên hết vì tội lỗi của mình. Một trong những điểm mà Kissinger bị chỉ trích nhiều nhất là vai trò của ông trong việc kéo dài chiến tranh Việt Nam. Bây giờ người ta biết rằng chiến tranh có thể đã kết thúc sớm hơn và với ít thương vong hơn. Tuy nhiên, ảnh hưởng của Kissinger đối với Tổng thống Richard Nixon đã kéo dài cuộc chiến một cách không cần thiết. Kissinger tàn nhẫn khẳng định lợi ích của Hoa Kỳ, mạng sống con người không có giá trị lớn đối với ông ta.”
NEZAVISIMAYA GASETA của Nga nhắc lại một trong những quy tắc chính trị thực dụng của Kissinger là:
„Đừng đối xử với các quốc gia khác theo cấu trúc nội bộ và ý thức hệ của họ, mà là những tác nhân có thể vừa là bạn vừa là thù. Nhưng đừng bao giờ kết liễu kẻ thù, bởi vì trong tương lai anh ta có thể trở thành bạn. Kissinger là một đối thủ của Chiến tranh Lạnh và phản đối một sự thất bại chiến lược của Nga. Nguyên tắc của ông là người ta phải đối phó với Nga. Moscow phải bị phản đối trong những vấn đề vi phạm lợi ích của Mỹ và phương Tây. Nhưng đồng thời, chúng ta phải hợp tác khi có cùng chung lợi ích.”
NIHON KEIZAI SHIMBUN từ thủ đô Tokyo của Nhật Bản tập trung vào thái độ của Kissinger đối với Trung Quốc và chỉ ra rằng Kissinger đã bí mật đến Bắc Kinh vào năm 1971 để thúc đẩy dân chủ ở đó:
„Tuy nhiên, nếu bạn nhìn vào Trung Quốc đương đại, bạn phải nói rằng kỳ vọng này đã bị thất vọng rất nhiều. Các chính sách của Mỹ đã đẩy nhanh sự trỗi dậy của Trung Quốc và dẫn đến xung đột gia tăng“.
LIANHE BAO từ Đài Loan viết:
„Trong suốt cuộc đời ngoại giao của mình, Kissinger đã cố gắng đạt được sự cân bằng lợi ích giữa các siêu cường và do đó tránh được một cuộc chiến tranh thế giới. Khi làm như vậy, ông đã hy sinh lợi ích của các nước nhỏ hơn. Kissinger nghĩ chuyện to tát và hành động thực dụng. Những nỗ lực của ông nhằm đưa Mỹ – Trung xích lại gần nhau hơn, cũng như các giao dịch của ông với Nga, đó là những ví dụ tốt nhất về điều này. Chủ thuyết thực dụng và tinh thần thuần lý là đặc điểm nổi bật của chính trị gia đặc biệt Kissinger.
Tờ báo Hungary MAGYAR NEMZET nêu rõ:
„Kissinger không phải là một vị thánh, ông ta có thể đã phạm sai lầm và thậm chí phạm tội, ông ta là một trong những người đoạt giải Nobel Hòa bình gây tranh cãi. Nhưng cho đến ngày cuối cùng, ông đã thoát ra khỏi ảo tưởng ý thức hệ trong chính trị thế giới và rõ ràng biến đối thủ của mình là Trung Quốc thành một đối tác. Ngày nay, trong khi phương Tây ủng hộ Ukraine trong một cuộc chiến vô vọng, ông tuyên bố: Ukraine nên từ bỏ các vùng lãnh thổ vì lợi ích hòa bình với Nga. Sẽ rất hữu ích nếu tiết kiệm càng nhiều sự tỉnh táo của Kissinger càng tốt“,
Tờ GUARDIAN từ London kết luận:
„Bằng cách cầm cự quá lâu và đóng góp vào các cuộc tranh luận về chính sách đối ngoại đến cùng, Kissinger đã trở thành một nhân chứng độc đáo cho các cuộc xung đột, khó khăn và chiến thắng của cái được gọi là thế kỷ Mỹ, một trật tự quốc tế do Mỹ thống trị sau năm 1945.
Nhưng theo nhiều cách, dường như ông đang chống lại các trào lưu mới nổi của các vấn đề thế giới ngày càng nhấn mạnh đến tầm quan trọng của quyền tự quyết dân tộc và nhân quyền. Kissinger là một người đến từ một thời đại khác. Thật tuyệt khi nghĩ rằng thời gian đó đã kết thúc.“
KIM THEM DO 